Mehmed Fevzî Efendi'nin Kevâ‘ib-i Şi‘r ü İnşâ adlı eseri ve bu eserdeki şarkıları

Abstract

Şarkı, bazı araştırmacılar tarafından başlı başına bir nazım şekli olarak ele alınmakla birlikte özellikle son zamanlarda onun bir nazım şekli ya da türü olmayıp musikide bir beste formu olduğu, murabbaların da genellikle şarkı formunda bestelendiği için murabba nazım şekline şarkı isminin verilip daha sonra bunlara kısaca şarkı denilmiş olabileceği görüşü yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Şarkı başlığı altında ilk örneklerine 16. yüzyılda rastlanılan bu tür manzumeler 19. yüzyılda büyük gelişme göstermiştir. Nedim, Enderunlu Vasıf, Enderunlu Fazıl gibi şairlerin şarkıya büyük ilgi gösterdiği ve çok sayıda şarkı yazdığı bilinmektedir. Ancak 19. yüzyılın sonlarında yaşamış olan Mehmed Fevzî’nin Kevâ‘ib-i Şi‘r ü İnşâ adlı eserinde yazmış olduğu 77 şarkı bugüne kadar bilinenler arasında yer almamıştır. Mehmed Fevzî yazdığı 77 şarkıyla en çok şarkı yazan isimler arasında adı ilk sıralarda anılması gerekenlerden birisidir. Bir inşa kitabı olan Kevâ‘ib-i Şi‘r ü İnşâ’da her mensur kısmın sonunda konuyla ilgili kısa bir mesneviyle beraber birer gazel ve şarkıya yer verilmiş olması onu diğer inşa kitaplarından farklı kılmaktadır.

It has been become widespread in particular recently aspect about that descant is not a form or kind of poem but a form of composition in the music and murabba poem form has been called as descant because murabba was also composed in the form of descant, then briefly these might have been given name of descant altough descant has been considered as a form of poem by some researchers. This kind of poem whose first exemplaries were seen in sixteenth century developed importantly in ninetheeth century. It is known that poets like Nedim, Enderunlu Vasıf, Enderunlu Fazıl showed interested in descant very much and wrote a lot of descants. But in called by Kevâ‘ib-i Şi‘r ü İnşâ of Mehmed Fevzî who lived in the end of ninetheeth century there are his 77 descants which haven’t been appeared in those knowing until today. With his 77 descants Mehmed Fevzî is ones of whose their names need calling to mind amoung ones writing descant mostly. Kevâ‘ib-i Şi‘r ü İnşâ beeing a prose book is more different than other prose books because it includes a gazel and descant as well as verses relating to subject in the end of all matters.