Merkeziyetçi yönetim yapısının kamu okulları üzerinde bıraktığı olumsuz etkiler

Abstract

Türk kamu yönetiminin sahip olduğu merkeziyetçi yaklaşım, karar alma ve uygulama noktasında yetkileri merkezde, sorumluluğu ise taşra birimlerinde toplamıştır. Bu da yetki ve sorumluluğun birimler arasında dağıtımında bir dengesizlik oluşturmuştur. Eğitim yönetiminde idari ve mali konularda, karar ve tasarruf yetkisinin merkezde toplanması, okullardaki yöneticilerinin bireysel veya kurumsal eylemlerde inisiyatif almamaları sonucunu doğurmuştur. Okul uygulamalarına dönük idari ve mali konularda karar verme inisiyatifinin, merkez birimlerde toplanması, “kamu okullarını” özel okullar karşısında rekabet edemez, müşteri beklentilerine cevap veremez konuma getirmiştir. Kamu okullarında meydana gelen statü kaybı, kurs ve etüt merkezlerinden oluşan ikinci bir eğitim sektörünü doğurmuştur. Ülkemiz eğitim sisteminde gerekli değişim ve dönüşüm sağlanarak, müşteri taleplerini dünya standartlarında karşılayan bir okul yapısını oluşturmak durumundayız. Bu oluşum, merkezi yönetim yaklaşımının güdümünden uzak, kendi vizyonu, misyonu ve değerlerini oluşturmuş; gücünü merkezi yönetim organlarından ziyade, yerinden yönetim birimlerinden, kendi iç ve dış dinamiklerinden alan bir yaklaşıma dayalı olmak durumundadır.

The centralist approach of Turkish Public Administration gathers the authority of decision making and application in the centre while leaving the responsibilities in country units. There has been an imbalance of authority and liability allocation in the governing units. In educational administration, the authority of decision making and use of financial sources have been gathered in the centre, which has deprived the school administrations of taking initiative either individually or institutionally. Public schools have fallen behind in the competition with private schools regarding meeting the parents/customer expectations owing to the centralist administration. This, as a consequence, has led to existence of a second educational sector consisting of private teaching institutions. Through necessary changes, we need to reorganize our school structure to meet the customer expectations at global standards, which should be free of the centralist administration approach, create its own mission, vision and values and should be empowered by the local governing units.