V2O5 içeren çinko-borat camların sentezi ve optik, termal, yapısal incelenmeleri

Abstract

Optoelektronikte fiber optik kablo korlarında, laser kristallerinde ve güneş enerji sistemlerinde kullanılabilecek vanadium pentaoksit (V2O5) katkılı çinko borat (ZnB) oksit camlar başarıyla sentezlenmiştir. Sentezlenen camlara ait yapısal karakterler diferansiyel taramalı kalorimetre (DSC) ve Fourier dönüşümlü kızılötesi spektroskopisi (FTIR) ile belirlenmiştir. Camsı geçiş (Tg), kristallenme (Tc), erime sıcaklıkları (Tm) ve termal kararlılıklar (DT) belirlenerek V2O5 değişimiyle ilgisi açıklanmıştır. FTIR verilerine göre yapıyı oluşturan bor ve çinkonun yapısal birimleri belirlenmiştir. Borun cam matrisini BO3, BO4 ve boroksol halka yapısal birimleriyle oluşturduğu, çinkonun ise cam matrisine tetrahedral ZnO4 ve oktahedral ZnO6 yapısal birimleri ile katkıda bulunduğu, vanadyumun yapıda çoğunlukla VO4 ve VO5 yapısal birimleriyle yer alarak düzenleyici görev üstlendiği belirlenmiştir. V2O5 katkısının artması yapının termal, yapısal ve fiziksel özelliklerini değiştirmektedir. Belirgin biçimde değiştirdiği özelliklerin başında optik özellikler gelmektedir. Sentezlenen numunelere ait indirekt optik bant aralığı, Urbach enerjisi, kırılma indisi değerleri belirlenmiş, geçirgenlik ve absorpsiyon spektrumlarında kırmızı dalgaboyuna kaymalar net bir şekilde gözlenmiştir. Optik bant aralığı V2O5 artışıyla 2.55 eV dan 1.24 eV’a azalmış, buna karşılık Urbach enerjisi 0.246 eV’dan 0.630 eV’a arttığı belirlenmiştir. Ayrıca, sentezlenen numunelere ait yoğunluk, molar hacim incelenmiş ve yorumlanmıştır.

Vanadium pentaoxide (V2O5) doped zinc borate (ZnB) oxide glasses that could be used in fiber optic cable cores in optoelectronics, in laser crystals in solar energy systems have been synthesized successfully. Structural characters of synthesized glasses were determined with differential scanning calorimeter (DSC) and Fourier-Transform infrared spectroscopy (FTIR). Glass transition (Tg), crystallization (Tc) and melting temperatures (Tm), and thermal stabilities (DT) of the glasses were determined and also their association with the change in V2O5 was explained. Structural units of boron and zinc that form the structure were determined according to FTIR data. As a result, it was determined that boron formed the glass matrix with BO3, BO4 and boroxol ring structural units; on the other hand, zinc contributed to the glass matrix with tetrahedral ZnO4 and octahedral ZnO6 structural units, and vanadium usually had modifier role in the structure with its VO4 and VO5 structural units. V2O5’s presence in the structure with increasing amount changes thermal, structural and physical properties. Among the properties that significantly change, the most important one is optical properties. Indirect optical band gaps, Urbach energies, refractive index values of these synthesized samples were determined, and quite clear shifts towards red region were observed in the transmittance and absorption spectra. Optical band gap decreased to 1.24 eV from 2.55 eV with increasing amount of V2O5; on the other hand,Urbach energy was determined to increase to 0.630 eV from 0.246 eV. Densities, molar volumes of these synthesized glasses were also examined and commented on.