(Derleme) Hayvan deneyi çalışmalarında etik kuralların tarihçesi ve önemi

Abstract

Her şey insanoğlunun merakı ile başladı. Doğada, biyolojik çevremizde ve vücudumuzdaki olaylar nasıl meydana geliyor? İnsanoğlu merak duygusu ile olayların neden-sonuç ilişkisini irdeleyerek geliştirdiği bilimsel metotlarla doğada ve kendi vücudundaki olayları anlamak için var olduğu günden bu yana çalışmaktadır. Bu süreçte; insan vücudunun fizyolojisini, hastalıkların patolojisini ve bunların tedavisini hedef alan araştırmaların bir kısmı insanlar üzerinde yapılan gözlemsel çalışmalar şeklinde, diğer bir kısmı ise deneysel çalışma şeklinde yürütülmüştür. Deneysel araştırmalarda deney hayvanları insan deneklere en önemli alternatif olmuştur. Ancak bu deneylerin yapılabilmesi için bazı şartlar ve kurallar gerekmektedir. Araştırmalarda insan-hayvan ilişkileri ile etik kavramı doğal olarak önem kazanmaktadır. Bu yazıda dünyada ve Türkiye’de deney hayvanları mevzuatının tarihçesi ve son düzenlemeler hakkında bilgi verilerek konunun genel olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

It all started with the curiosity of mankind. How do things occur in nature, in our biological environment and in our bodies? The humanity has been working since the day it was existed in order to understand the phenomena in nature and in its own body with the scientific methods it developed by investigating the cause-effect relationship with curiosity. In this process; Some of the studies aimed at the physiology of the human body, the pathology of the diseases and their treatment were carried out in the form of observational studies on humans and the other part was conducted as experimental study. In experimental studies, experimental animals were the most important alternative to human subjects. Human-animal relations and the concept of ethics have gained importance in researches. This article providing information about the history and the recent regulation of experimental animals in the world and in Turkey legislation aimed to evaluate issues in general.